Manfred (Fred) Kort- więzień T1
Manfred (Fred) Kort urodził się 8 lipca 1923 roku w Lipsku. Pochodził z polsko – austriackiej rodziny żydowskiej. Wczesne dzieciństwo spędził wraz rodzicami i rodzeństwem w pobliżu Heidelbergu. W wieku 10 lat został wysłany do wioski niedaleko granicy niemiecko – szwajcarskiej, by zdobyć tradycyjne wykształcenie żydowskie. W późniejszym okresie podjął naukę na kierunku elektrotechnika w niemieckiej szkole technicznej na terenie Karlsruhe. W 1938 roku, wraz z rodziną, został deportowany do Polski. W czasie okupacji niemieckiej trafił do getta warszawskiego.
W lipcu 1943 roku, został przywieziony jednym z transportów do Obozu Zagłady Treblinka II. Podczas selekcji, w trakcie której wybierano fachowców do pracy w Karnym Obozie Pracy Treblinka I krzyknął, że jest elektrykiem. Dzięki temu trafił do grupy roboczej w tym obozie. Będąc więźniem, pracował jako przewoźnik wody, co pomogło mu w zdobyciu resztek jedzenia z obozowej kuchni strażników.
W lipcu 1944 roku rozpoczęto likwidację Treblinki I. W dniu egzekucji żydowskich więźniów obozu, ukrył się w szopie z narzędziami, i nocą wydostał się poza ogrodzenie, wykopując rękami dół. Całą noc błądził po lesie, aż znalazł się przy mogiłach rozstrzelanych wcześniej osób. Spędził w ukryciu trzy tygodnie, karmiąc się jagodami i żywnością dostarczaną przez okolicznych rolników.
Po spotkaniu z Armią Czerwoną był przesłuchiwany przez dziesięć dni, ponieważ niedowierzano mu, że przeżył obóz. W listopadzie 1944 roku, jako ochotnik, zgłosił się do wojska, gdzie służył do końca wojny. Po wojnie, spotkał się z matką i siostrą, które były zesłane na Syberię.
W 1946 roku narysował mapę Karnego Obozu Pracy Treblinka I, która stanowiła dowód w procesie Bronisława Hajdy, strażnika w obozie Treblinka I. W 1947 roku wyemigrował do Nowego Jorku, gdzie początkowo pracował jako elektryk. W latach sześćdziesiątych stworzył dużą firmę zajmującą się produkcją zabawek. Zmarł 6 września 2003 roku, w wieku 80 lat.
Źródło: https://jewishjournal.com/old_stories/8675/ [dostęp: 29.03.2021]; https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-sep-11-me-kort11-story.html [dostęp: 29.03. 2021].
Zdjęcia: https://collections.ushmm.org/search/catalog/irn508010 [dostęp: 30.03.2021]; https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/artifact/map-used-as-trial-evidence [dostęp: 30.03.2021].
A.R.