Mieczysław Chodźko – więzień T1
Mieczysław Chodźko urodził się 26 lutego 1903 roku w Łodzi. Pochodził z średnio zamożnej rodziny żydowskiej. Podczas I wojny światowej, mając 14 lat uciekł do Legionów Polskich. Przed wybuchem II wojny światowej pracował jako księgowy, w tym czasie pomagał finansowo rodzicom i rodzeństwu. W pierwszych dniach II wojny światowej, zgodnie z apelem Rządu Polskiego, udał się do Warszawy, gdzie brał czynny udział w Cywilnej Obronie Przeciwlotniczej, m.in. w ratowaniu pacjentów z płonącego szpitala św. Jana. W 1940 roku przeniósł się z rodziną do Miedzeszyna. Przed likwidacją getta miedzeszyńskiego, zdobył aryjskie dokumenty dla żony i dwóch córek, ale sam został z ojcem w getcie, bo wierzył, że będzie mógł pracować za niego i siebie.
Został przesiedlony wraz z ojcem do getta w Falenicy, i stamtąd 19 sierpnia 1942 roku wywieziono ich do Obozu Zagłady Treblinka II. Podczas transportu Mieczysław i jego ojciec zostali rozdzieleni. Podczas selekcji w obozie, Chodźko znalazł się w grupie ponad stu osób – fachowców wybranych do pracy w sąsiednim Karnym Obozie Pracy Treblinka I. W czasie pobytu w obozie pracował m.in. przy budowie baraków, rozładunku wagonów z urobkiem ze żwirowni, naprawie bruku i zbieraniu kamieni na polu.
2 września 1943 roku uciekł z Treblinki I wraz z grupą innych współwięźniów. Tego dnia, więźniowie pracowali przy zbieraniu kamieni. Po obezwładnieniu pilnującego ich wachmana, uciekli do lasu. Przez pewien czas Mieczysław Chodźko ukrywał się w lesie. Wrócił do Falenicy wraz z współtowarzyszem Klajtmanem. W zdobyciu jedzenia i dalszym ich ukrywaniu pomogła rodzina Edwarda Zaksa. Po powrocie do rodzinnego miasta, Chodźko odnalazł swoją żonę Stefanie i dwie córeczki, które miały aryjskie dokumenty. Mieczysław Chodźko po wojnie podjął pracę jako ekonomista w Ministerstwie Lasów i Przemysłu Drzewnego. Zmarł w 1992 roku. Swoje wspomnienia z obozu opisał w książce „Ucieczka z Treblinki”, która została wydana w Montrealu w 2004 r.
Źródło: M. Chodźko, Ucieczka z Treblinki, Montreal 2004
A.R.