Uroczystość odsłonięcia kamienia poświęconego „Pamięci mieszkańców gminy Sabnie więzionych w latach 1941-1944 w niemieckim nazistowskim Karnym Obozie Pracy Treblinka I”

W dniu 20 września 2023 roku w szkole Podstawowej w Sabniach zebrano się aby uczcić pamięć ponad 50 osób z gminy Sabnie, które 80 lat temu zostały aresztowane i osadzone w Obozie Pracy Treblinka I. Na skutek głodu, terroru, chorób oraz ciężkiej pracy zmarło spośród nich 10 osób.

Dzięki wzajemnej współpracy Muzeum Treblinka z Panem Ireneuszem Piotrem Wyszyńskim, Wójtem Gminy Sabnie upamiętniono Ofiary Treblinki I z terenu tej gminy. Pierwsze upamiętnienie polskich więźniów poza Miejscem Pamięci powstało w Rogowie w 2013 r., gdzie aresztowano i osadzono w obozie 88 osób. W 80. rocznicę deportacji mieszkańców Sabni, zostało zrealizowane upamiętnienie, które przywraca pamięć o kolejnych Ofiarach powiatu sokołowskiego. Dyrektor Muzeum Treblinka dr Edward Kopówka złożył Panu Wójtowi oraz pracownikom Urzędu Gminy w Sabniach serdeczne podziękowania za współpracę przy tym ważnym przedsięwzięciu.

Podziękował również Pani Annie Siemieniuk, Dyrektorowi Szkoły Podstawowej w Sabniach oraz całemu Gronu Pedagogicznemu za przygotowanie młodzieży, szczególnie Pani Annie Chmiel, która zadbała o część artystyczną wraz z uczniami i harcerzami. Usytuowanie pomnika przed budynkiem szkoły podkreśla jego znaczenie i ukazuje, jak ważna jest pamięć i edukacja młodego pokolenia.

Podziękowania zostały również skierowane dla wszystkich osób i instytucji, które zaangażowały się w realizację tego upamiętnienia. Szczególnie uznanie należy się Panu Jerzemu Tomczukowi, synowi Antoniego, więźnia Obozu Pracy Treblinka I, który spisał wspomnienia swojego ojca, dzieli się swą wiedzą i pomógł w ustaleniu listy więźniów.

Obchodom towarzyszyła wystawa czasowa „Więźniowie Karnego Obozu Pracy Treblinka I”. Powstała ona w oparciu o współczesne zdjęcia miejsc, o których opowiadali w swoich relacjach byli więźniowie. Oraz broszura pt.: „Pamięci mieszkańców gminy Sabnie więzionych w latach 1941-1944 w niemieckim nazistowskim Karnym Obozie Pracy Treblinka I”, autorstwa Anny Remiszewskiej.

W tak szczególnym dniu Dyrekcja Muzeum postanowiła uhonorować Medalem „Zasłużony dla Muzeum Treblinka”: Jerzego Tomczuka i Gminę Sabnie. Po przemówieniach i odczytaniu fragmentów wspomnień ojca przez Jerzego Tomczuka, zebrani udali się pod pamiątkowy głaz, na którym wykuto nazwiska więźniów Obozu Pracy. Został on poświęcony, przecięto pamiątkową wstęgę i złożono kwiaty.

W uroczystościach wzięli udział:

  • Rodziny byłych więźniów Obozu Pracy Treblinka I na czele z ich przedstawicielem – Jerzym Tomczukiem,
  • Uczniowie Zespołu Szkół im. Heleny Mniszek w Sabniach,
  • Uczniowie Szkoły Podstawowej w Niecieczy,
  • Senator RP, Wiceminister Zdrowia – Waldemar Kraska,
  • Przedstawiciel Adama Struzika – Marszałka Województwa Mazowieckiego Pan Marcin Zalewski,
  • Starosta Powiatu Sokołowskiego – Elżbieta Sadowska,
  • Przewodniczący Rady Powiatu Sokołowskiego – Jacek Odziemczyk,
  • Wójt Gminy Sabnie – Ireneusz Piotr Wyszyński,
  • Przewodnicząca Rady Gminy Sabnie – Bożena Kaczmarek,
  • Wójt Gminy Jabłonna Lacka – Wiesław Michalczyk,
  • Dyrektor Zespołu Szkół im. Heleny Mniszek w Sabniach – Anna Siemieniuk,
  • Właściciel firmy Wikrusz – Adam Witkowski,
  • Kanclerz Kurii Diecezji Drohiczyńskiej – ks. prałat dr Zbigniew Rostkowski,
  • Proboszcz Parafii Zembrów – ks. kanonik dr Piotr Arbaszewski,
  • Proboszcz Parafii Grodzisk – ks. kanonik Robert Krassowski,
  • Proboszcz Parafii Nieciecz – ks. Marek Sidoruk,
  • Dyrektor Delegatury w Siedlcach Kuratorium Oświaty w Warszawie – Adam Skup,
  • Dyrektor Sokołowskiego Ośrodka Kultury – Marcin Celiński,
  • Kierownik Gminnej Biblioteki Publicznej w Sabniach Marzena Smolis,
  • Kierownik Biblioteki Pedagogicznej w Siedlcach, Filia w Sokołowie Podlaskim – Elżbieta Lewczuk,
  • Przedstawiciel Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sokołowie Podlaskim – Anna Miściorak,
  • Kierownik GOPS w Sabniach – Beata Deoniziak,

oraz zgromadzeni mieszkańcy Gminy Sabnie.

22 września 2023