Delegacja Muzeum Treblinka w Saksonii – Anhalt

W ubiegłym tygodniu w ramach współpracy polsko – niemieckiej pracownicy Muzeum Treblinka na czele z Dyrektorem Edwardem Kopówką udali się z wizytą studyjną do niemieckiego kraju związkowego Saksonii – Anhalt.

15 listopada 2022 r. delegacja spotkała się w Magdeburgu z przedstawicielami Federalnej Agencji Edukacji Obywatelskiej Saksonia – Anhalt reprezentowanej przez Dyrektora Maik’a Reichel’a. Podczas spotkania podzielono się wiedzą na temat sposobów edukacji młodzieży oraz tworzenia wystaw. Omówiono szczegóły przyszłej współpracy pomiędzy Instytucjami, co jest szczególnie ważne dla Muzeum Treblinka, które w tym roku rozpoczęło budowę obiektu wystawienniczo – edukacyjnego. Następnie delegacja udała się do Halberstadt, gdzie zwiedziła Moses Mendelssohn Academy. Większość Żydów z tej miejscowości podczas II wojny światowej została zamordowana w Obozie Zagłady w Treblince.

Wieczorem podczas uroczystej kolacji w einewelt hause w Magdeburgu w podziękowaniu za zaangażowanie i wieloletnią współpracę, medalami „Zasłużony dla Muzeum Treblinka” uhonorowani zostali Dyrektor Maik Reichel oraz dr Edward Sułek – wieloletni przewodnik i tłumacz grup niemieckich odwiedzających Miejsce Pamięci Treblinka.

W środę 16 listopada 2022 r. delegacja Muzeum Treblinka przyjechała do szkoły zawodowej im. dr Otto Schlein’a w Magdeburgu. Uczniowie tej placówki cyklicznie odwiedzają tereny poobozowe w Treblince. Uroczystości rozpoczęły się od występów artystycznych młodzieży. Po przywitaniu gości nastąpiło uroczyste wręczenie medali „Zasłużony dla Muzeum Treblinka”. Odznaczenia otrzymała Szkoła im. dr Otto Schlein’a oraz inicjatorzy i towarzysze wyjazdów niemieckiej młodzieży do Treblinki – Peter Wetzel oraz Katja Behrens.

Tego dnia pracownicy Muzeum Treblinka zwiedzili również Miejsce Pamięci Stodoła Isenschnibbe w Gardelegen poświęcone upamiętnieniu ponad 1000 zamordowanych tam osób, w dużej mierze Polaków.  13 kwietnia 1945 r. doszło do masakry, Niemcy obawiając się zbliżających się żołnierzy amerykańskich postanowili pozbyć się konwojowanych w marszach śmierci więźniów ewakuowanych wcześniej z obozów koncentracyjnych. Ofiary zgromadzono w stodole należącej do majątku Isenschnibbe, położonego na obrzeżach miasta, a następnie podpalono budynek. Do uciekających ludzi strzelano, tylko nieliczni zdołali przeżyć. Ludobójstwo zostało odkryte już na drugi dzień przez przybyłe wojska amerykańskie, które udaremniły zatarcie śladów zbrodni. Generał Frank A. Keating, naczelny dowódca 102 dywizji piechoty Stanów Zjednoczonych, nakazał mieszkańcom Gardelegen ekshumacje zwłok pomordowanych, których następnie godnie pochowano w oddzielnych mogiłach, na utworzonym obok cmentarzu wojskowym. Dziś znajduje się tu również nowy budynek z wystawą poświęconą masakrze w Gardelegen.

W czwartek 17 listopada 2022 r. pracownicy Muzeum Treblinka zwiedzili Miejsce Pamięci „Roter Ochse” w Halle (Saale).  Od jesieni 1942 r. do zakończenia II wojny światowej z nakazu sądów cywilnych oraz jurysdykcji Wermachtu na karę śmierci skazano tu 549 osób, przeciwników nazizmu z różnych krajów Europy oraz z Tunezji. Życie straciła tu m.in. Polka Krystyna Wituska – żołnierz wywiadu Armii Krajowej. Przypadkowo aresztowano ją w październiku 1942 r. i osadzono na Pawiaku, po śledztwie w Alei Szucha została przewieziona do Berlina. Śledztwo zakończono w kwietniu 1943 r., postawiono jej zarzut szpiegostwa oraz współdziałanie w zbrodni zdrady stanu. Sąd skazał Wituską na karę śmierci poprzez ścięcie na gilotynie. Wyrok wykonano 26 czerwca 1944 r. Pochowano ją w zbiorowym grobie na cmentarzu w Getraudenfriedhof w Halle.

Następnie delegacja zwiedziła Państwowe Muzeum Prehistorii w Halle, które należy do muzeów archeologicznych niemieckiego kraju związkowego Saksonii –Anhalt. Jego kolekcja to kilkanaście milionów eksponatów, jednym z najsłynniejszych jest „Podniebny dysk z Nebry”.

Celem wizyty delegacji Muzeum Treblinka w Saksonii – Anhalt było pogłębienie współpracy z Federalną Agencją Edukacji Obywatelskiej Saksonia – Anhalt. Wymiana doświadczeń w zakresie przekazywania wiedzy młodym pokoleniom, stworzenie planów wizyt studyjnych dla odwiedzającej Miejsce Pamięci młodzieży niemieckiej. Zwiedzając ekspozycje w nowych budynkach wystawienniczych pracownicy Muzeum zyskali wiele cennych informacji w  różnych zakresach tematycznych zarówno merytorycznych jak i technicznych. Zdobyta wiedza i doświadczenie to inwestycja w przyszłość  Muzeum Treblinka.

22 listopada 2022