W dniu 20.10.2022 r. w Warszawie odbyła się Międzynarodowa Konferencja Korczakowska „Janusz Korczak i dzieci. Lekcja przyszłości i nadziei. 80. rocznica śmierci Janusza Korczaka”, którą honorowym patronatem objął Marszałek Senatu RP. prof. Tomasz Grodzki. Organizatorami wydarzenia był Parlamentarny Zespół ds. Dzieci, Międzynarodowe Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej oraz Uczelnia Korczaka.
Podczas Konferencji wręczono nagrody im. Janusza Korczaka przyznawane przez Uczelnię Korczaka. Nagroda ta jest uhonorowaniem osób i instytucji, które stosują filozofię pedagogiczną Korczaka w praktyce i propagują jego myśl. Jednym z laureatów tej zaszczytnej nagrody jest Muzeum Treblinka. Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy (191-1944). W imieniu Dyrektora Edwarda Kopówki odebrała ją Monika Samuel z działu naukowo-wydawniczego. Dziękujemy Kapitule Nagrody im. Janusza Korczaka za docenienie naszych działań i przyznanie Muzeum tego wyjątkowego wyróżnienia, z którego jesteśmy niezmiernie dumni.
Otwarcia konferencji, która odbyła się w Sali Plenarnej Senatu RP. dokonali: Marszałek Senatu RP. prof. Tomasz Grodzki, prof. Alicja Chybicka – przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. dzieci, dr Marek Michalak – Przewodniczący Międzynarodowego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka, prof. Barbara Marcinkowska, rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej oraz prof. Mirosław Grewiński, rektor Uczelni Korczaka.
Wykład inaugurujący obrady wygłosiła Marta Santos Pais – gość specjalny konferencji, była Specjalna Przedstawicielka Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Przemocy Wobec Dzieci w latach 2009-2019. Obrady plenarne prowadziła Batia Gilad z Izraela – nauczycielka, działaczka, była przewodnicząca Międzynarodowego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka wraz z dr Markiem Michalakiem. Zgromadzeni wysłuchali 5 wykładów wygłoszonych przez specjalistów różnych dziedzin. Profesor Jacek Leociak z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w wykładzie pt. „Janusz Korczak – pisma czasów wojny” przybliżył okoliczności powstania oraz znaczenie pamiętników Starego Doktora. O „Źródłach korczakowskiej wizji świata i dziecka w świecie” opowiedział profesor Andrzej Mencwel z Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor Mosche Shner z Oranim College of Education w Akko zaprezentował znaczenie myśli korczakowskiej dla współczesnego świata w wykładzie pt. „The Isaiah of the 20th Century – Korczak’s Philosophy, a Utopia of all Men Solodarity”. Postać Janusza Korczaka – pedagoga, ale także przyjaciela i obrońcy dzieci przybliżyli profesor Barbara Smolińska-Theiss z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej wraz z dr Markiem Michalakiem w wykładzie „Korczak – pedagog, pierwszy rzecznik praw dziecka”. O tym „Jak aplikować idee Korczaka w praktyce pedagogicznej, społecznej, medycznej” opowiedziała dr Nancy Bell z University of British Columbia.
Zgromadzeni mieli możliwość uczestniczenia w wybranych, tematycznych sekcjach. Pierwszym był panel pt. „Dziecko – różne oblicza przemocy” współprowadzony przez profesor Ewę Jarosz z Uniwersytetu Śląskiego oraz Sergieja Sukhoboichenko, przedstawiciela Ukrainy w Międzynarodowej Kapitule Orderu Uśmiechu. Moderatorami sekcji drugiej byli profesor Marek Konopczyński z Uniwersytetu w Białymstoku oraz profesor Edita Ziobiene, Rzecznik Praw Dziecka Litwy. Trzeci panel poświęcony był „Dziecięcemu obywatelstwu i partycypacji. Jak dzieci budują swój świat”. Prowadziła go wraz z zespołem profesor Maria Czerepaniak-Walczak z Uniwersytetu Szczecińskiego. Ostatnia sekcja nosiła tytuł „Profesje społeczne w służbie dziecka”, moderatorem była dr Joanna Lizut z Uczelni Korczaka.
Wszystkim zgromadzonym na Międzynarodowej Konferencji Korczakowskiej przyświecało dążenie do jednego celu: współdziałania na różnych polach, aby w każdym zakątku świata dziecko było podmiotem, a nie przedmiotem działań podejmowanych przez dorosłych. W rzeczowych obradach i rozmowach w kuluarach podjęto dyskusje o różnych aspektach łamania praw dzieci oraz zaproponowano wiele konstruktywnych rozwiązań, jak temu problemowi zaradzić.
Podczas Międzynarodowej Konferencji miała miejsce wyjątkowa uroczystość dekorowania Orderem Uśmiechu – nagrodą przyznawaną i zaprojektowaną przez dzieci. Do zaszczytnego grona Dam i Kawalerów tego szczególnego wyróżnienia dołączyła Pani Marta Santos Pais. Order Uśmiechu to realizacja testamentu Janusza Korczaka, który apelował o podmiotowe traktowanie dzieci. Idea Orderu narodziła się w 1968 r. w Polsce. W roku 1979 – ogłoszonym przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Dziecka, Sekretarz Generalny ONZ Kurt Waldheim nadał Orderowi Uśmiechu międzynarodową rangę.
Źródło zdjęć: Muzeum Treblinka, Senat RP.
M. S.