27 stycznia – Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

Dzień 27 stycznia – rocznica wyzwolenia obozu KL Auschwitz-Birkenau w 1945 r. – został uchwalony 1 listopada 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Celem ustanowienia Międzynarodowego Dnia Pamięci o Zagładzie Żydów było uczczenie pamięci ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.

27 stycznia 2020 r. na terenie Miejsca Pamięci w Oświęcimiu odbędą się obchody upamiętniające 75. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz.

Wiosną 1940 roku, na przedmieściach Oświęcimia, utworzony został obóz koncentracyjny KL Auschwitz. W 1943 roku KL Auschwitz został podzielony na trzy obozy: Auschwitz I- obóz macierzysty, Auschwitz II- Birkenau oraz Auschwitz III- Monowitz, któremu podlegały Buna i podobozy utworzone przy zakładach przemysłowych, głównie na Śląsku i w Małopolsce. W 1944 roku KL Auschwitz II- Birkenau stał się największym ośrodkiem zagłady Żydów. Do uśmiercania stosowano cyklon B – granulowaną ziemię okrzemkową nasyconą cyjanowodorem, która po wyjęciu ze szczelnych pojemników, uwalniała silnie trujący związek chemiczny.

W czasie funkcjonowania obozu niemieccy naziści deportowali około 1,1 miliona Żydów, blisko 150 tysięcy Polaków, 23 tysiące Romów, 15 tysięcy sowieckich jeńców wojennych oraz kilkanaście tysięcy więźniów innych narodowości. Większość z nich została zamordowana.

W drugiej połowie 1944 r. Niemcy przystąpili do zacierania śladów i niszczenia dowodów zbrodni. Niszczono akta, m.in. kartoteki i rejestry więźniów. Przystąpiono także do palenia imiennych wykazów Żydów deportowanych do Auschwitz. W połowie stycznia 1945 roku Niemcy rozpoczęli ostateczną likwidację obozu. Od 17 do 21 stycznia 1945 roku wyprowadzono z KL Auschwitz i jego podobozów około 56 000 więźniów w pieszych kolumnach ewakuacyjnych, głównie na zachód, przez Górny i Dolny Śląsk. 20 stycznia 1945 roku wysadzono w powietrze krematoria: II i III, a 26 stycznia – znajdujące się dotąd w stanie pełnej zdolności do użytku krematorium V.

W dniu 27 stycznia 1945 roku do Oświęcimia wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej. Przed południem żołnierze 60. Armii Pierwszego Frontu Ukraińskiego pojawili się we wschodnim rejonie Oświęcimia, na terenie podobozu Monowitz. Obóz macierzysty Auschwitz I oraz obóz Auschwitz II-Birkenau zajęli około godz. 15, przy czym, przy pierwszym z nich napotkali opór cofających się oddziałów niemieckich. W obozie macierzystym, Birkenau i Monowitz doczekało wyzwolenia około 7000 więźniów: głównie chorych i wycieńczonych fizycznie.

27 stycznia 2020