Cisza Pamięci

Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince odwiedziła grupa „Ławeczka”.Jest to grupa czwórki malarzy, których połączyła „malarska pasja, przyjaźń, potrzeba indywidualnej i wzajemnej konfrontacji. Zderzają się w nich różne punkty, sposoby widzenia świata i rozumienia sztuki odzwierciedlające jej wewnętrzną przestrzenność i wielowymiarowość”.
Celem kilkudniowego pobytu artystów było zmierzenie się z czasem, historią i dramatem ludzkości, który rozegrał się w tym miejscu – mówi Tomasz Nowak, założyciel grupy, wykładowca Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach – Treblinka jest ważnym i trudnym tematem, o którym nie można zapomnieć.

– Chcielibyśmy też opowiedzieć o tym, co czujemy będąc w tym miejscu, jak najdelikatniej, bo będziemy mówić o ludobójstwie i traumie ludzi. Należy dać świadectwo temu, że pamiętamy. A to prawdziwe wyzwanie – dodaje Marcin Sutryk.
Spotkanie artystów z sacrum Treblinki może doprowadzić do powstania prac malarskich, które zostałyby zaprezentowane w przestrzeniach Muzeum wiosną przyszłego roku.
– Jesteśmy tu po to, aby odnaleźć w sobie wizję. Musimy być cierpliwi, mamy czas na refleksję i zastanowienie – zaznacza Maciej Tołwiński.
Każdy z artystów przedstawia inną wrażliwość w interpretowaniu świata. Tomasz Nowak porusza się między abstrakcją a figuracją. Nawiązuje też do motywów, które docierają do bezpośrednich przeżyć artysty. Marcin Sutryk jest kolorystą. Punktem wyjścia w jego poszukiwaniach jest natura, element pejzażu, który w akcie tworzenia zaciera się tworząc abstrakcję. Macieja Tołwińskiego inspiruje życie, ludzie i ich zachowania. Dużo też pozostawia do odbioru samemu widzowi, przez co obrazy stają się pełniejsze o skojarzenia i własne interpretacje. Aleksandrę Rykała inspiruje zagadnienie przestrzeni, jej wielowymiarowość i nieuchwytność oraz relacje między nią a człowiekiem, między płótnem a widzem. W swoich pracach stara się oddać jej iluzję za pomocą linii, barwy i światła.
– Obraz ma być przekazem, doświadczaniem – podkreśla Tomasz Nowak. – Przy każdym nowym przedsięwzięciu stawiamy sobie nowe wymagania, zachowując indywidualny język i charakter.
– Aby stworzyć własną wypowiedź trzeba wczuć się w atmosferę miejsca – zaznacza Marcin Sutryk – Mając wiedzę na temat tego, co się w Treblince wydarzyło, zupełnie inaczej odbiera się wrażenia płynące z zewnątrz. Wszystko to gdzieś się nagrało i z tego będą powstawać kompozycje. Nie jesteśmy jednak pewni, czy podołamy temu zadaniu.
– Tak, niewyobrażalnie trudno jest oddać tę dramaturgię miejsca, dziś wypełnionego niespotykaną ciszą – akcentuje Tomasz Nowak – Pragniemy zmierzyć się z ukazaniem prawdy miejsca, a nie ograniczyć się do działania czysto estetycznego.
Edward Kopówka , kierownik Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince , tak uzasadnił inicjatywę grupy artystycznej „Ławeczka” – Pamięć o Zagładzie narodu żydowskiego, który żył na naszych ziemiach kilka wieków, należy kultywować na różne sposoby. Jednym z nich jest sztuka. To bardzo trudny temat, tak w przekazie jak i odbiorze, i o ile historycy poszukują dokumentów, zdjęć, relacji i systematyzują zdobytą wiedzę, artyści poruszają się w sferze kolorów i odczuć. A powstałe obiekty nie mogą być banalne lecz powinny nas przybliżyć do rozumienia tego, co wydarzyło się w Treblince w czasie II wojny światowej – czasu kryzysu cywilizacji europejskiej. Grono osób z życiowym i artystycznym doświadczeniem podjęło takie wyzwanie, za co z całego serca im dziękuję. Z niecierpliwością czekam na pierwszą wystawę prac artystycznych w Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince.

„Ławeczka” / Maja Pałuska // W: Katalog wystawy malarstwa grupy „Ławeczka”, Galeria MDK, Mińsk Mazowiecki, 2011 rok.

Galeria