Nowością na rynku wydawniczym jest publikacja pt. „Treblinka. Historia i pamięć”. Książka zawiera m.in. zbiór artykułów, które zostały wygłoszone we wrześniu 2014 roku na II Konferencji Naukowej w Muzeum Walki i Męczeństwa Treblince. Wydawcą jest Muzeum Regionalne w Siedlcach.
Publikacja składa się z dwóch części i aneksu. W części pierwszej zamieszczono cykl referatów, zaprezentowanych podczas II Konferencji Naukowej w MWiM w Treblince. Należą do nich: Refleksje na kanwie pytania: Po co współczesny człowiek ma przyjeżdżać do takich miejsc jak Treblinka? (Wiesław Wysok), Upamiętnienie Treblinki (Artur Zawadka), Holocaust Romów w niemieckich, nazistowskich obozach w Treblince (w dokumentach Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie) (Krzysztof Bukowski), Badania archeologiczne w Obozie Zagłady i Karnym Obozie Pracy w Treblince (Caroline Sturdy-Colls), „Treblinka, to brzmi ładnie”. Nad opowiadaniem Arno Surmińskiego (Artur Ziontek), Analiza ankiety dotyczącej stanu wiedzy o Holocauście i obozach w Treblince wśród okolicznej młodzieży (Michał Kołodziejek).
Część druga poświęcona jest upamiętnieniu ofiar Treblinki. Zamieszczono tu przemówienie Romana Chojnackiego z okazji uroczystości upamiętniających mordów Romów i Sinti (Uroczystość upamiętniająca Romów i Sinti pomordowanych w Treblince), materiały edukacyjne o polsko-izraelskich spotkaniach młodzieży w Treblince, autorstwa Andrzeja Rybus-Tołłoczko („Jesteśmy Razem” – projekt edukacyjny), a także materiały informacyjne na temat programu resocjalizacji skazanych, autorstwa Mirosława Zin („Naprawa” – program dla skazanych z Zakładu Karnego w Siedlcach). Część ta zawiera ponadto takie artykuły, jak: Inwentaryzacja śladów działań wojennych z okresu II wojny światowej oraz pomiary geodezyjne na obszarze obozów Treblinka I i II (Sebastian Różycki, Sylwia Marczak, Marek Michalski i Edward Kopówka), Wolontariusze Znaku Pokuty w Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince (Edward Kopówka), „Pan Bóg ma żydowską głowę”. O życiu Stelli Zylbersztajn (Marek Jerzman).
Ostatnią część tworzą aneksy, zawierające informacje na temat uroczystości upamiętniających wydarzenia z okresu II wojny światowej oraz materiały edukacyjne o Polskim Stowarzyszeniu im. Janusza Korczaka (70. rocznica wybuchu powstania w Obozie Zagłady w Treblince; Przemówienie Romana Chojnackiego, Prezesa Związku Romów Polskich z siedzibą w Szczecinku wygłoszone 30.07.2014 roku w Treblince podczas uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika upamiętniającego Romów i Sinti pomordowanych w niemieckim nazistowskim Obozie Pracy i Obozie Zagłady w Treblince oraz Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka). Na końcu aneksu zamieszczono krótką modlitwę biskupa diecezji drohiczyńskiej Tadeusza Pikusa w intencji ofiar Romów i Sinti (Błogosławieństwo pomnika ku czci pomordowanych Romów i Sinti w Treblince).
Całość publikacji zamykają zdjęcia wykonane m.in. podczas konferencji naukowej w Treblince, badań terenowych oraz prac przy budowie centralnych obiektów na terenie Obozu Zagłady i Karnego Obozu Pracy.
Książka jest interesującą pracą, która ukazuje różnorodność materiałów historycznych i edukacyjnych dotyczących Treblinki. Redaktorowi publikacji Edwardowi Kopówce udało się połączyć zebrane informacje pochodzące z IPN-u, badań archeologicznych, literackich czy pedagogicznych. Źródłem poznania funkcjonowania obozów stały się nie tylko wywiady ze świadkami i materiały historyczne, ale także dzieła literackie oraz interdyscyplinarne techniki jak GPS, metoda Leader, zdjęcia i badania archiwalne oraz ukierunkowane wykopaliska. Uważna lektura wydawnictwa może też pomóc w zrozumieniu skali zbrodni dokonanej w Treblince oraz przybliżyć fizyczny układ Obozu Zagłady i Karnego Obozu Pracy. Publikacja informuje również o wspólnych spotkaniach młodzieży z Polski i Izraela. Opisana jest tu m.in. integracja młodzieży oraz wspólne inicjatywy podejmowane w celu zachowania pamięci. Z uwagi na dość szeroki wachlarz przedstawionych informacji, książka może wzbudzić zainteresowanie nie tylko historyków, ale także archeologów, pedagogów, socjologów i wszystkich zainteresowanych regionem.
Książkę można nabyć na terenie MWiM w cenie 16 zł (miękka okładka) bądź 20 zł (twarda okładka).
Aneta Korczak